به گزارش افلاک ورزشی ،لرستان از دیر باز واز گذشته دور ونزدیک مهد پرورش استعداد های نهفته وظهور ورزشکاران شایسته در سطح جهانی وبین المللی بوده وعلیرغم مشکلات فراوان سخت افزاری ونرم افزاری ،نبود منابع مالی ،عدم حمایت بخش خصوصی قوی از ورزش قهرمانی ،بی میلی برخی از مسئولان به ورزش و....در کوچ قهرمانان ورزش لرستان به باشگاههای متمول وبا امکانات دیگر استانها از مهمترین عوامل حمایت ازورزش قهرمانی وباشگاههداری در لرستان است .
توسعه و گسترش ورزش حرفه ای و قهرمانی در جامعه نیازمند حمایت های همه جانبه مسئولان امر است و بدون حمایت و پشتیبانی، این ورزش نه تنها رشدی نمی کند بلکه همه استعداد ها نیز در آغاز راه ناکام مانده و در نطفه خفه می شوند
. امروزه اقشار مختلف مردم ایران به خصوص جوانان و نوجوانان توسعه ورزش قهرمانی را یکی از وظایف اصلی دولت ها می دانند در صورتی که در هیچ کجای دنیا دولت ها حمایت مادی از هیچ رشته ورزشی انجام نمی دهند و این امر را به بخش خصوصی می سپارند
. هر چند شرکتهای خصوصی در ابتدای راه حمایت های چشمگیری از رشته های مختلف ورزشی انجام می دهند؛ اما در پی آن خود تیم های ورزشی هستند که باقدرت گرفتن حرفه ای با حضور در لیگ های مختلف داخلی و خارجی به منبع درآمد برای صاحبانشان تبدیل می شوند و به این ترتیب ورزش در این کشورها یک صنعت سودآور است
. تیم گردانی در ایران از رویه فوق به دوراست و آحاد جامعه انتظار دارند که دولت در همه رشته های ورزشی سرمایه گذاری کند و از نقش شرکت های صنعتی که در نزدیکی آن ها فعالیت می کنند، غافل هستند. حمایت از ورزش علاوه بر اینکه موجب توسعه نشاط و شادابی می شود، ابزار تبلیغاتی قدرتمندی برای صنایع به شمار می رود، که پرداختن به این اصل مهم موجب پیوند اقتصاد صنایع و ورزش می شود.
استان لرستان به عنوان یکی از استان های پر استعداد در ظهور وکشف استعداد های ناب ورزشی همیشه در کشور سر آمد بوده ، اما پیوند منطقی و معنادار ورزش حرفه ای و صنعت با گذشت سبقه طولانی در تولید در آن رقم نخورده و ریشه های محکمی ندارد و هنوز صنعت نتوانسته به مطالبات ورزش حرفه ای این خطه به درستی پاسخ دهد. در گذشته برخی از این صنایع با وجود اعتبارات به نسبت خوبی که برای فعالیت های ورزشی زیرمجموعه خود در اختیار قرار می دادند .
شرکت های پارسیلون خرم آباد ، سیمان دورود ،نساجی بروجرد ،شهرداری بروجرد وخرم آباد ،در گذشته نه چندان دور و بخش خصوصی وشرکت های همچون دارتاک خرم آباد ،داتیس خرم آباد ،شرکت داروسازی کیمیا گستر ،در مقاطعی با تیم داری در چند رشته ورزشی وبه خصوص فوتبال بدون حمایت مسئولان ارشد استان به تیم داری پرداختند ولی عدم حمایت از مدیران بخش خصوصی باعث فرار این خیرین ورزشی شده وبا دلسردی ودلزدگی عطای تیمداری در ورزش را به لقایش سپردنند .
حامیان مالی فراری میشوند ورزش لرستان با وجود در اختیار داشتن بیش از 50 تیم در لیگها و مسابقات قهرمانی کشور هنوز نتوانسته است در زمینه جذب و حفظ بخش خصوصی در ورزش عملکردی ایده آل داشته باشد.
کاهش تصدیگری دولت نسبت به امور مرتبط با مردم یکی از سیاستهای کلی دولت و نظام بوده و ابلاغ شیوهنامههای واگذاری امور دولتی به بخش خصوصی در این راستا صورت گرفته است.
کاهش هزینههای دولتی و صرفه جویی در اعتبارات از یک سو و افزایش بازده کمی و کیفی از سوی دیگر حاصل واگذاری امور به بخش خصوصی است که این امر در حوزه ورزش نیز در دستور کار قرار گرفته است.
بر اساس قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی کشور، نقش بخش خصوصی در حوزه تربیت بدنی و ورزش تعریف شده است و بر این اساس زمینه برای حضور بخش خصوصی در جایگاههای مختلف مرتبط با حوزه ورزش مطرح شده است.
بخش خصوصی به طور معمول به دو طریق وارد فضای ورزش میشود که این راهها شامل ساخت و تکمیل فضاهای ورزشی در سطح کشور و نیز حمایت از ورزش قهرمانی و همگانی است.
با توجه به سیاستهای کلی نظام در عرصه تربیت بدنی، نگاه وزارت ورزش و جوانان به طور معمول روی راه اول متمرکز بوده است و اقدامات قابل توجهی نیز در این زمینه در تمام نقاط کشور از جمله لرستان صورت گرفته است.
در زمینه حمایت بخش خصوصی از ورزش قهرمانی و اسپانسرینگ اما ضعفهای بیشمار و خلأهای قانونی برای حمایت از بخش خصوصی سبب میشود افرادی که وارد این حوزه میشوند ماندگاری طولانی در ورزش نداشته باشند.
اخلال در پرداخت تسهیلات به منظور ساخت اماکن ورزشی و برداشته شدن چتر حمایتی دولت از بخش خصوصی در ساخت ورزشگاهها در سه سال گذشته سبب شد آمار ساخت اماکن ورزشی توسط بخش خصوصی در لرستان به حداقل ممکن برسد.
سایر باشگاههای خصوصی و اماکنی که به دست این بخش ساخته و اداره میشدند نیز همواره با مشکلاتی در زمینه عدم حمایت مسئولان از این بخش گلایهمند بودند.
تصویب و اصلاح قوانینی حمایتی برای بخش خصوصی در حوزه ورزش به طوری که سبب جلب اعتماد سرمایه گذاران شود هنوز نقطه مبهم برنامه توسعه ورزش با همکاری بخش خصوصی است که در مورد آن اما و اگرهایی وجود دارد.
در بخش حمایت از باشگاههای ورزشی نیز ورود بخش خصوصی به این حوزه معمولا عمر بسیار کمی داشته است و تمام حامیان مالی گذشته به جز عده معدودی که سالانه هزینه پایینی برای ورزش صرف میکنند، از بدنه ورزش لرستان جدا شدهاند.
این جدایی بیش از هر چیز به برنامه حمایتی دولت و خلا در قوانین وضع شده برای حمایت از این بخش مرتبط است اگرچه مشکلات مدیریتی بخش خصوصی نیز در این زمینه بیتاثیر نبوده است.
نیاز بخش خصوصی ورزش به حمایت مسئولان استانی درلرستان نیازی اجتناب ناپذیر است چنان که حضور خیبر در فصل جاری لیگ یک با حمایت و ورود استاندار لرستان به قضیه فعلا موقتا ممکن شد.
نگرش مسئولان استانی به ورزش و سرمایهگذاری بخش خصوصی تغییر کند و تمام رشتههای ورزشی در لرستان که بخشی از بار توسعه آنها توسط بخش خصوصی به دوش کشیده میشود توسط نهادهای استانی و شهری حمایت شوند.
در مورد حمایت از بخش خصوصی که برای ورزش هزینه میکند یا اقدام به ساخت مکانی میکند باید تسهیلاتی در نظر گرفته شود که سرمایهگذار ساخت یک فضای درآمدزای دیگر را به سرمایهگذاری در ورزش ترجیح ندهد.
بخش خصوصی که سرمایه خود را وارد ورزش کرده باید بیش از این حمایت شود زیرا ورزش، کارخانه انسان سازی است در حالی که دولت برای کارخانههای صنعتی تسهیلات زیادی در نظر میگیرد اما کارخانه انسان سازی که بدنه جامعه را میسازد مورد توجه قرار نمیگیرد.
ابلاغ دستورالعمل وزارت ورزش و جوانان مبنی بر واگذاری اماکن ورزشی این وزارت به بخش خصوصی اتفاقی بود که از سال 94 به شکلی فزاینده در تمام نقاط کشور از جمله لرستان رخ داد.
تمام سالنها و اماکن ورزشی دولتی زیرپوشش اداره کل ورزش و جوانان لرستان بر این اساس طبق مزایده به بخش خصوصی واگذار شدند تا مسئولیت درآمدزایی و نگهداری این اماکن به بخش خصوصی واگذار شود.
این شیوه نامه با وجود اینکه به طور کلی اقدام مثبتی برای اجرای اصل 44 قانون اساسی بود اما چالشهایی نیز با خود داشت و عمده این چالشها، بازپسگیری سالنهایی بود که پیش از این اداره کل ورزش و جوانان به صورت اجاره در اختیار هیئتهای ورزشی قرار داده بود.
با واگذاری این اماکن به بخش خصوصی، برخی از هیئتهای ورزشی در زمینه اجرای برنامههای استعدادیابی و تمرینی خود دچار مشکل شدند که در مقابل، اقداماتی نیز برای حل این مشکلات انجام شد اما با توجه به عدم رفع مشکل، این واگذاری را میتوان دارای پیامدهای ورزشی به ویژه در حوزه ورزش قهرمانی دانست.
گرچه مباحت مربوط به حضور بخش خصوصی در ورزش لرستان بیشتر حول محور ساخت و نگهداری اماکن ورزشی نظیر سالنها، استخرها و زمینهای روباز ورزشی مطرح میشود اما در بخش حمایت بخش خصوصی از ورزش قهرمانی و اسپانسرینگ، شرایط به هیچ وجه رضایتبخش نیست.
در حال حاضر گل سرسبد حامیان مالی ورزش قهرمانی لرستان ، مجتمع پارس اندیش خرم آبا د با مدیریت حمید رشیدی است که در سه رشته ورزشی در سطح لیگ یک کشور تیمداری میکند و سایر حامیان مالی در رشتههای دیگر در مقیاس کوچکتر بخشی از این بار را به دوش میکشند.
در سالهای اخیر همواره شاهد فراری شدن بخش خصوصی از هزینه کردن در ورزش بودهایم که آخرین آنها، تیم والیبال دارناک خرم آباد بود که به دلیل آنچه عدم حمایت از این باشگاه به عنوان یک بخش خصوصی خوانده شد، این باشگاه منحل شد.
این اتفاق در مقیاس کوچکتر در رشتههای مختلف ورزشی نیز رخ داده است و تمام حامیان مالی در رشتههای مختلف که وارد فضای ورزش لرستان شدهاند و بسته به توانایی خود در مسابقات استانی یا کشوری هزینه کردهاند خیلی زود فضای ورزش را ترک کردهاند.
عمده دلایل ترک فضای ورزش از سوی بخش خصوصی، عدم برخورداری از مزیتهایی است که بخش خصوصی به واسطه هزینه در ورزش، حق دارد از آنها استفاده کند اما به دلیل یک طرفه بودن این مسیر و عدم وجود بازده در مقابل هزینه با چاشنی ناملایمات، سوء مدیریت و حواشی، حامیان مالی ورزش خیلی زود صحنه را ترک میکنند و یا از ابتدا با علم به این شرایط وارد کار نمیشوند.
حمایت از بخش خصوصی چه در حوزه ساخت، تجهیز و نوسازی اماکن ورزشی و چه در حوزه باشگاه داری و حمایت مالی از ورزش قهرمانی، در نهایت به رشد اجتماعی میانجامد و با تزریق پویایی و نشاط به جامعه در نهایت آثار و نتایج خود را علاوه بر موفقیتهای ورزشی، در بخش سلامت و کاهش چالشهای اجتماعی نشان خواهد داد.
مسئولان و متولیان قانونگذار در این میان باید به دنبال راه حلی برای جذب حداکثری و استفاده از ظرفیتهای اقتصادی کشور برای توسعه ورزش و سلامت باشند و این هدف از مسیر مشارکت عموم مردم در توسعه سختافزاری و نرمافزاری ورزش میگذرد.
یاداشت : محمود داودی نژاد