مخدر دنیای جدید اعتیاد " رسانه " است. مخدری که نه بو دارد و نه دود. تنها صفحه ای الکترونیک با دنیای از مطالب است که پیام، تبلیغات، بازی و سرگرمی، انیمیشن و فیلم های مهیجی دارد. مطلبی که هرکدام با هدفی خاص طراحی و تولید شده اند. مطلبی که رایگان و به سرعت در هرمکانی در دسترس مخاطب قرار می گیرد. عصر حاضر، عصر القای اندیشه از راه دور و رسانه های جمعی است. رسانه ها که وسیله انتقال فرهنگ، با کاربردی دو جانبه هستند، عرصه زندگی فردی و اجتماعی را دگرگون کرده اند؛ طوری که هم جریان زندگی را آسان کرده و سبب رفاه آدمی شده و هم با دسترسی گسترده و استفاده بیش از حد از آن، افراد را به شدت به خود وابسته ساخته و نوع جدیدی از اعتیاد را به نام «اعتیاد رسانه ای» یا « مخدر رسانه » پدید آورده اند.
فرهنگ مجازی به طیف گسترده ای از مقولات فرهنگی مرتبط با فضای مجازی مرتبط است و همراه خود نوعی پیش بینی آینده را نیز مطرح می کند.
فرهنگ مجازی ممکن است تنها فرهنگ بین افراد استفاده کننده از اینترنت باشد و یا حتی در دنیای فیزیکی نیز شکل بگیرد. به بیان دیگر فرهنگ مجازی فرهنگ جوامع آنلاین و بر خط است که حاصل استفاده از رایانه است و فرهنگی است که به واسطه ی رایانه پیش می رود. راه ایجاد یک فرهنگ مجازی این است که راه ارتباط الکترونیکی بین ذهن انسان ها را بدون محدودیت های فیزیکی و مکانی فراهم کنیم چراکه فرهنگ مجازی یک جنبش وسیع جهانی ناشی از پیشرفت فن آوری های دیجیتال و ارتباطات است.
با گسترش ارتباطات و وسایل ارتباطی، هر روز بیش از پیش به اهمیت استفاده از آن ها در زندگی انسان ها افزوده می شود. با نگاهی به آمار نفوذ تلفن همراه و کاربران رایانه و توجه به نقش ارتباطی که این وسایل در جامعه دارند، آموزش آداب استفاده از رسانه های جمعی ضرورت می یابد و متوجه می شویم که به اندازه فراگیری خواندن، نوشتن و... مهم است.
اطلاعات بیشتر، یعنی قدرت بیشتر! از این رو، برای شناخت بهتر رسانه های امروزی، سواد رسانه ای نقش مهمی دارد. سواد رسانه ای، قدرت درک نحوه کار رسانه ها و معنی سازی در آن هاست؛ این که چگونه سازماندهی می شوند و چگونه از آن ها استفاده می شود. در عصر جدید و با ویژگی ظهور وسایل ارتباط نوین، به مراتب بیش از گذشته، ما و به ویژه فرزندانمان تحت بمباران رسانه ای هستیم. به نظر می رسد بهترین راه ممکن برای بقا در این شبکه اطلاعاتی، حفظ استقلال، اجتناب از انفعال، بهره مندی از تفکری منتقدانه و افزایش مهارت ها و توانایی ها در برخورد با این امواج فراگیر است سواد رسانه ای، نه تنها به بزرگسالان، بلکه به کودکان هم مهارت های لازم برای برقراری ارتباطی آگاهانه و متفکرانه با رسانه را می آموزد از این رو، باید با شناخت درست از رسانه، بتوانیم از ورود اطلاعات و فرهنگ ناصحیح جلوگیری کرده و خود و خانواده خود را از تهاجم فرهنگی، حفظ کنیم؛ بنظر می رسد لزوم برنامه ریزی در دوره راهنمایی و متوسطه و تدریس درس عملی سواد رسانه در سیستم آموزشی به چشم می خورد بنابراین، با توجه به اهمیت روز افزون سواد رسانه ای، ضرورت بحث های ارتباطی بیشتر احساس می شود.
مهدی بیرانوند روژمان
